Zastrzeż swój numer PESEL
Od 17 listopada 2023 r., istnieje możliwość zastrzeżenia numeru PESEL. Jest to usługa, dzięki której niepowołane osoby nie będą mogły w naszym imieniu m.in. zaciągnąć zobowiązań kredytowych, podpisać umów ratalnych czy sprzedaży nieruchomości. Umowy zawarte na osoby, które mają zastrzeżony numer PESEL nie będą miały mocy prawnej.
W obliczu oszustw, przez które dane dostają się w niepowołane ręce, warto zrobić wszystko, by zapewnić sobie możliwie jak największe bezpieczeństwo.
Zastrzeżenia lub cofnięcia zastrzeżenia numeru PESEL dokonać może każdy, kto jest pełnoletni oraz posiada numer PESEL, zarówno obywatel polski jak i cudzoziemiec.
Czynności dokonać można elektronicznie poprzez stronę obywatel.gov.pl w aplikacji mObywatel lub osobiście w siedzibie dowolnej gminy.
W przypadku zastrzegania numeru PESEL w urzędzie konieczny będzie osobisty wniosek, złożony w postaci papierowej i opatrzony własnoręcznym podpisem. Organ gminy bezpośrednio po złożeniu wniosku i pozytywnej weryfikacji tożsamości zarejestruje zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL w rejestrze i wyda wnioskodawcy potwierdzenie zastrzeżenia albo jego cofnięcia.
W przypadku niemożności złożenia wniosku o zastrzeżenie numeru PESEL spowodowanej chorobą, niepełnosprawnością lub inną niedającą się pokonać przeszkodą zastrzeżenia numeru PESEL można dokonać przez pełnomocnika, który stawi się osobiście w dowolnym urzędzie gminy, złoży pełnomocnictwo szczególne do dokonania tej czynności i potwierdzi swoją tożsamość za pomocą dokumentu tożsamości. Pełnomocnik może tylko zastrzec numer PESEL osoby, którą reprezentuje – nie może cofnąć zastrzeżenia.
W imieniu osoby nieposiadającej zdolności do czynności prawnych albo posiadającej ograniczoną zdolność do czynności prawnych, wniosek o zastrzeżenie albo cofnięcie zastrzeżenia numeru PESEL może złożyć osobiście w dowolnym urzędzie gminy opiekun prawny albo kurator. W tym celu przedkłada orzeczenie sądowe potwierdzające wyznaczenie go opiekunem albo kuratorem oraz potwierdza swoją tożsamość za pomocą dokumentu tożsamości.
Zastrzeżenie numeru PESEL dokonuje się z urzędu w przypadku: zgonu, unieważnienia dowodu osobistego na skutek zgłoszenia utraty dowodu osobistego w dowolnym organie gminy lub dowolnemu konsulowi Rzeczypospolitej Polskiej będąc poza granicami RP, czy też zgłoszenia podejrzenia nieuprawnionego wykorzystania danych osobowych w dowolnym organie gminy.
Od 1 czerwca 2024 r. instytucje finansowe (np. banki) będą miały obowiązek weryfikować, czy numer PESEL jest zastrzeżony przy zawieraniu np. umowy kredytu lub pożyczki. Do tego czasu można zastrzegać albo cofać zastrzeżenie numeru PESEL, ale konsekwencje prawne będą wyciągane dopiero wobec zdarzeń, które nastąpią od 1 czerwca 2024 r.